Ngày 21/12/2022, Chính phủ ban hành Nghị định số 104/2022/NĐ-CP về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định liên quan đến việc nộp, xuất trình Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú giấy khi thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công. Theo đó, Điều 14 của Nghị định số 104/2022/NĐ-CP quy định về việc khai thác, sử dụng thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công được thực hiện bằng một trong các phương pháp:

- Tra cứu, khai thác thông tin cá nhân qua chức năng của hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính cấp Bộ, cấp tỉnh đã được kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc qua Cổng Dịch vụ công quốc gia;

- Tra cứu thông tin cá nhân thông qua tài khoản định danh điện tử của công dân hiển thị trong ứng dụng VNeID;

- Sử dụng thiết bị đầu đọc đã được kết nối trực tuyến với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bao gồm thiết bị đọc mã QRCode hoặc thiết bị đọc chíp trên thẻ Căn cước công dân gắn chíp;

- Các phương thức khai thác khác theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

Trường hợp không thể khai thác được thông tin về cư trú theo phương thức nêu trên, cơ quan có thẩm quyền, cán bộ, công chức, viên chức được giao trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công có thể yêu cầu công dân nộp bản sao hoặc xuất trình một trong các giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú như: Thẻ Căn cước công dân, Chứng minh nhân dân, Giấy xác nhận thông tin về cư trú, Giấy thông báo số định danh cá nhân và thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (việc yêu cầu công dân nộp bản sao hoặc xuất trình giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú được nêu cụ thể trong quyết định công bố thủ tục hành chính của bộ, cơ quan, địa phương hoặc các văn bản thông báo dịch vụ của cơ quan, tổ chức cung cấp dịch vụ).

Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế, hiện nay vẫn còn một số thủ tục hành chính (tư pháp, đất đai…) vẫn yêu cầu người dân phải xuất trình giấy tờ, tài liệu chứng minh về cư trú khi tiếp nhận giải quyết. Do vậy, người dân vẫn phải đến cơ quan Công an để xin cấp Giấy xác nhận thông tin về cư trú.

Để khắc phục tình trạng này, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội đã có văn bản trao đổi và đề nghị các Bộ, cơ quan ngang Bộ, Tổ công tác triển khai Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử (Tổ công tác Đề án 06) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quan tâm chỉ đạo thực hiện một số nội dung:

- Chỉ đạo và quán triệt 100% cán bộ tiếp dân buộc phải thực hiện các phương thức khai thác thông tin về cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo quy định tại Điều 14 Nghị định số 104/2022/NĐ-CP khi thực hiện tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công, tuyệt đối không được sử dụng và yêu cầu người dân xuất trình Giấy xác nhận thông tin về cư trú. Đối với địa phương chưa kết nối, chia sẻ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được phép sử dụng Giấy xác nhận thông tin về cư trú trong trường hợp không thể khai thác thông tin cư trú của công dân theo các phương thức được quy định tại Điểm b, c, d, Khoản 2 Điều 14 Nghị định 104/2022/NĐ-CP.

- Chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức tuyên truyền đến toàn bộ người dân, dán tài liệu tuyên truyền công khai tại bộ phận tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính để người dân biết việc không yêu cầu cung cấp giấy tờ xác nhận thông tin về cư trú khi thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ công; bố trí cán bộ hướng dẫn người dân cài đặt ứng dụng VNeID mức 1 để thực hiện tra cứu dịch vụ công.

Thiết lập đường dây nóng của Tổ trưởng Tổ công tác Đề án 06 các tỉnh, thành phố để tiếp nhận, giải quyết các khó khăn, vướng mắc của công dân.

- Tổ chức thanh tra, kiểm tra, chấn chỉnh việc triển khai, thực hiện; xử lý kỷ luật đối với các cán bộ thực hiện không đúng quy định.

- Các địa phương chưa kết nối, chia sẻ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (hiện nay còn 4 địa phương) thì khẩn trương hoàn thiện kết nối, chia sẻ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, bảo đảm thực hiện Nghị định số 104/2022/NĐ-CP, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp để thống nhất triển khai trên toàn quốc.

- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ khẩn trương triển khai, hướng dẫn, kiểm tra đôn đốc việc thực hiện giải quyết thủ tục hành chính dịch vụ công trực tuyến thuộc lĩnh vực quản lý theo quy định tại Nghị định số 104/2022/NĐ-CP.