Đáng chú ý, theo Điều 19 Thông tư này, các chứng chỉ đại lý bảo hiểm được cấp trước ngày 1/1/2023 chỉ được sử dụng đến 31/12/2025 và phải chuyển đổi sang chứng chỉ đại lý bảo hiểm mới trước ngày 31/12/2025.

Chứng chỉ đại lý bảo hiểm được chuyển đổi dưới dạng dữ liệu điện tử và được lưu giữ trên Hệ thống Quản lý thi chứng chỉ.

Thông tư có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2023.

Thay thế Thông tư số 125/2018/TT-BTC ngày 24/12/2018 và Thông tư số 65/2019/TT-BTC ngày 16/9/2019.

1. Thông tư số 50/2017/TT-BTC về trích lập dự phòng, nguyên tắc hạch toán doanh thu, chi phí của doanh nghiệp bảo hiểm.

2. Thông tư số 105/2016/TT-BTC về chế độ báo cáo hoạt động đầu tư gián tiếp ra nước ngoài của doanh nghiệp bảo hiểm.

3. Thông tư số 195/2014/TT-BTC về chế độ báo cáo kết quả đánh giá xếp loại doanh nghiệp bảo hiểm.

4. Thông tư số 115/2014/TT-BTC về báo cáo tình hình hỗ trợ phí bảo hiểm cho khai thác thủy sản.

Một trong những sửa đổi quan trọng của Thông tư này là nâng hạn mức chi khen thưởng, hỗ trợ đại lý bảo hiểm từ 50% lên 100% hoa hồng bảo hiểm đối với nghiệp vụ bảo hiểm sức khỏe (khoản 5 Điều 1).

Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 26/12/2020.

Bãi bỏ Thông tư số 116/2014/TT-BTC và Thông tư số 43/2016/TT-BTC về chế độ tài chính của doanh nghiệp bảo hiểm thủy sản.

Theo đó, để làm đại lý bảo hiểm, ngân hàng phải đáp ứng các điều kiện theo pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và trong giấy phép được NHNN cấp phải có ghi ngành nghề kinh doanh này (khoản 1, khoản 3 Điều 3).

Khi đăng ký kinh doanh đại lý bảo hiểm, ngân hàng sẽ được thực hiện một hoặc một số các hoạt động sau: giới thiệu khách hàng; chào bán bảo hiểm; thu xếp việc giao kết hợp đồng bảo hiểm; thu hộ phí bảo hiểm; thu xếp việc giải quyết bồi thường bảo hiểm và các hoạt động khác có liên quan đến hợp đồng đại lý bảo hiểm (Điều 4).

Cần lưu ý, ngân hàng không được sử dụng phí bảo hiểm thu được cho các mục đích khác ngoài các thỏa thuận tại hợp đồng đại lý bảo hiểm (khoản 2 Điều 3).

Thông tư có hiệu lực kể từ ngày 02/3/2020.

1. Giới thiệu khách hàng

2. Chào bán bảo hiểm

3. Thu xếp việc giao kết hợp đồng bảo hiểm

4. Thu phí bảo hiểm

5. Thu xếp giải quyết trả tiền bảo hiểm khi xảy ra sự kiện bảo hiểm

6. Thực hiện các hoạt động, nghĩa vụ khác có liên quan đến việc giao kết và thực hiện hợp đồng bảo hiểm theo pháp luật kinh doanh bảo hiểm và theo ủy quyền của doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ.

Thông tư có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/9/2014.

Thuế TNCN của đại lý bảo hiểm được kê khai theo tháng hoặc quý và không phải quyết toán (điểm c khoản 2 Điều 9 Thông tư 40/2021/TT-BTC ).

Riêng phần doanh thu từ thực hiện các hoạt động khác ngoài hoạt động đại lý bảo hiểm thì không được miễn nộp thuế GTGT.

Nếu các khoản tiền thưởng, hỗ trợ này là vô điều kiện và các đại lý không phải thực hiện bất cứ dịch vụ nào cho Công ty bảo hiểm thì được miễn xuất hóa đơn đồng thời miễn nộp thuế GTGT.

Ngược lại, nếu các khoản tiền thưởng, hỗ trợ nêu trên có gắn với điều kiện phải thực hiện dịch vụ cho Công ty bảo hiểm thì đại lý phải xuất hóa đơn, trích nộp thuế GTGT 10%.

Trước hết, cần xác định rõ bản chất của "thu nhập" phát sinh là tiền lương, tiền công hay hoa hồng, tiền thưởng... để áp dụng thuế TNCN cho chính xác.

Nếu đó là "tiền lương, tiền công", đồng thời cá nhân làm đại lý bảo hiểm không có HĐLĐ hoặc có HĐLĐ dưới 3 tháng với Tổng đại lý thì phải chịu thuế TNCN theo tỷ lệ 10% và do Tổng đại lý khấu trừ, nộp thay (điểm i khoản 1 Điều 25 Thông tư 111/2013/TT-BTC ).

Nếu đó là "hoa hồng, tiền thưởng, tiền hỗ trợ hay thu nhập khác" mà cá nhân làm đại lý bảo hiểm được nhận từ doanh nghiệp bảo hiểm, đồng thời tổng thu nhập trên 100 triệu/năm thì phải tự khai nộp thuế TNCN theo tỷ lệ 5%. Tuy nhiên, miễn nộp thuế TNCN nếu tổng thu nhập không quá 100 triệu/năm (Điều 5 Thông tư 92/2015/TT-BTC ).

Ngoài ra, trường hợp bên chi tiền thưởng cho các đại lý bảo hiểm có thu lại khoản tiền thưởng này từ các nhà đồng bảo hiểm thì cũng được miễn lập hóa đơn, chỉ cần lập chứng từ thu.

Nếu đây là khoản hỗ trợ để các Đại lý thực hiện dịch vụ quảng cáo, tiếp thị... cho Công ty bảo hiểm thì khi nhận tiền phải xuất hóa đơn, kê khai nộp thuế GTGT 10%.

Ngược lại, nếu đây là khoản hỗ trợ vô điều kiện thì Đại lý chỉ cần lập phiếu thu và được miễn khai nộp thuế GTGT.

Ngược lại, nếu Công ty bảo hiểm chi tiền thưởng, tiền hỗ trợ cho các đại lý nhưng không kèm theo điều kiện thực hiện dịch vụ thì đại lý được miễn phát hành hóa đơn (chỉ lập phiếu thu) và miễn kê khai nộp thuế GTGT.

Theo đó, khi nhận khoản khen thưởng này, các đại lý bảo hiểm phải xuất hóa đơn và kê khai nộp thuế GTGT 10%.

Công ty chi trả hoa hồng cho các cá nhân này có trách nhiệm khấu trừ, nộp thuế TNCN theo tỷ lệ 5%.

Tại Điều 5 Thông tư 50/2017/TT-BTC quy định tỷ lệ chi hoa hồng tối đa cho đại lý bảo hiểm không vượt quá các mức như sau: 0,5%, 5%, 10%, 15% hoặc 20% tùy theo loại hình và nghiệp vụ bảo hiểm.

Đối với doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, chi nhánh bảo hiểm nước ngoài, tỷ lệ chi khen thưởng, hỗ trợ cho đại lý bảo hiểm không vượt quá 50% hoa hồng bảo hiểm của các hợp đồng bảo hiểm đã khai thác trong năm (Điều 22 Thông tư 50/2017/TT-BTC ).

Theo đó, các khoản chi hoa hồng, khen thưởng, hỗ trợ cho đại lý bảo hiểm ngoài việc phải có hóa đơn, chứng từ thì còn phải đáp ứng điều kiện về tỷ lệ chi nêu trên.

Đối với doanh nghiệp làm đại lý bảo hiểm phải đáp ứng điều kiện: thành lập hợp pháp và có nhân viên đại lý đảm bảo các điều kiện nêu tại khoản 1 Điều 86 nêu trên.

Đối với các khoản hỗ trợ từ Công ty bảo hiểm dành cho đại lý bảo hiểm như: hỗ trợ ban đầu, thưởng doanh số hàng năm, thưởng khuyến khích kinh doanh hàng quý, nếu không kèm theo điều kiện thực hiện dịch vụ khuyến mại, quảng cáo thì được miễn nộp thuế GTGT.

Ngược lại, nếu việc hỗ trợ có kèm theo điều kiện thực hiện dịch vụ khuyến mại, quảng cáo thì đại lý phải xuất hóa đơn, kê khai nộp thuế GTGT.

Riêng khoản hỗ trợ tiếp thị và hỗ trợ bán hàng hàng năm, khi nhận, đại lý phải xuất hóa đơn, kê khai nộp thuế GTGT với thuế suất 10%.

Đối với các khoản tiền hỗ trợ ban đầu, hỗ trợ phát triển mạng lưới, thưởng hiệu quả công việc cho đại lý bảo hiểm, nếu kèm điều kiện thực hiện dịch vụ sửa chữa, bảo hành, khuyến mại hay quảng cáo thì phải xuất hóa đơn, khai nộp đầy đủ thuế GTGT và thuế TNDN.

Ngược lại, nếu không kèm điều kiện thực hiện dịch vụ thì được miễn xuất hóa đơn và miễn khai nộp thuế GTGT. Các bên chỉ cần lập chứng từ thu - chi và khai nộp thuế TNDN.

Tuy nhiên, phải tính vào thu nhập khác để trích nộp thuế TNDN.

Theo đó, trường hợp Công ty làm đại lý bảo hiểm thì khi nhận hoa hồng đại lý phải lập hóa đơn, nhưng được miễn tính thuế GTGT.

Ngoài hoa hồng đại lý, nếu Công ty được trả thêm các khoản tiền thưởng, tiền hỗ trợ đại lý liên quan đến việc thực hiện hợp đồng phân phối sản phẩm bảo hiểm thì phải lập hóa đơn, kê khai nộp thuế GTGT (10%) và thuế TNDN.

Tuy nhiên, đối với các khoản chi phí quản lý đại lý (bao gồm chi phí tuyển dụng, quản lý, đào tạo) mà các đại lý bảo hiểm nhận được thì phải kê khai nộp thuế GTGT với thuế suất 10%.

Riêng khoản thưởng doanh số cho đại lý phải tính nộp thuế GTGT theo hướng dẫn tại Công văn số 1417/TCT-CS ngày 15/4/2015.

Riêng đối với khoản hoa hồng đại lý bảo hiểm, mặc dù theo khoản 7 Điều 5 Thông tư 219/2013/TT-BTC cũng thuộc diện miễn nộp thuế GTGT; tuy nhiên, không có quy định cho phép lập chứng từ thu, chi thay hóa đơn. Theo đó, khi nhận tiền hoa hồng, đại lý bảo hiểm vẫn phải lập hóa đơn, trên hóa đơn dòng thuế suất, tiền thuế GTGT không ghi, gạch bỏ)

Khoản hỗ trợ đại lý bảo hiểm chỉ cần kê khai tính nộp thuế TNDN, miễn tính thuế GTGT

Khi chi các khoản tiền hỗ trợ nêu trên, Công ty lập chứng từ chi theo quy định tại điểm k khoản 2 Điều 9 Thông tư 09/2011/TT-BTC

Theo đó, trường hợp Công ty là doanh nghiệp bảo hiểm có chi tiền hỗ trợ và khen thưởng cho các đại lý bảo hiểm theo thỏa thuận tại Hợp đồng đại lý (thuộc khoản chi quản lý đại lý bảo hiểm theo quy định của pháp luật về hoạt động bảo hiểm) thì khi chi tiền, căn cứ mục đích chi đã thỏa thuận, Công ty lập chứng từ chi

Phía đại lý bảo hiểm khi nhận tiền thì lập chứng từ thu (miễn lập hóa đơn) và xác định là khoản thu nhập khác để kê khai, nộp thuế TNDN theo luật định

Theo đó, trường hợp doanh nghiệp khi nhận tiền hoa hồng làm đại lý bảo hiểm bán đúng giá đã lập hóa đơn với thuế suất GTGT 10% (thay vì không tính thuế) thì phải lập biên bản và hóa đơn điều chỉnh

Việc lập biên bản và hóa đơn điều chỉnh thực hiện theo hướng dẫn tại khoản 3 Điều 20 Thông tư số 39/2014/TT-BTC . Doanh nghiệp có thể lập 01 biên bản và 01 hóa đơn điều chỉnh (kèm theo bảng kê các hóa đơn cần điều chỉnh) cho từng khách hàng

Theo đó, trường hợp Công ty có chi trả các khoản tiền hỗ trợ đại lý và chi quản lý đại lý cho các đại lý là tổ trưởng, nhóm trưởng nằm trong tỷ lệ hoa hồng đại lý bảo hiểm tối đa mà doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm được phép chi trả thì thực hiện khấu trừ thuế TNCN theo tỷ lệ 5% trên khoản tiền hỗ trợ đại lý và chi quản lý đại lý

Cá nhân là đại lý bảo hiểm đã được Công ty khấu trừ thuế TNCN không phải quyết toán đối với phần thu nhập này (Điều 12 Thông tư số 151/2014/TT-BTC)

Tuy nhiên, theo Công văn này, chỉ khi cơ sở làm đại lý bảo hiểm bán đúng giá "trực tiếp" lập hóa đơn giao cho người mua thì hoa hồng đại lý mới được miễn thuế GTGT. Ngược lại, nếu hóa đơn do Công ty bảo hiểm trực tiếp lập, không phải do đại lý lập thì đây không phải là hoa hồng làm đại lý bảo hiểm bán đúng giá nên không được miễn thuế

Theo đó, trường hợp Công ty làm đại lý bảo hiểm theo phương thức bán đúng giá hưởng hoa hồng thì khoản hoa hồng đại lý bảo hiểm được miễn khai nộp thuế GTGT. Khi lập hóa đơn, dòng thuế suất và tiền thuế GTGT không ghi gạch bỏ

Trường hợp Công ty đã lập hóa đơn tính thuế GTGT thì thực hiện lập biên bản và hóa đơn điều chỉnh theo hướng dẫn tại khoản 3 Điều 20 Thông tư số 39/2014/TT-BTC

Theo đó, từ 2014, cá nhân là đại lý bảo hiểm không phải tính khoản hoa hồng đã được khấu trừ thuế vào tổng thu nhập chịu thuế TNCN khi thực hiện quyết toán

Trường hợp cá nhân đại lý bảo hiểm đã được tổ chức trả thu nhập thực hiện khấu trừ thuế TNCN tại nguồn thì không phải quyết toán thuế TNCN đối với phần thu nhập này

Theo đó, nếu cá nhân này có đăng ký hộ kinh doanh thì thuộc diện nộp thuế môn bài

Trường hợp không đăng ký hoặc chưa đủ điều kiện đăng ký hộ kinh doanh thì không phải nộp thuế môn bài

Theo đó, trường hợp cá nhân làm đại lý bảo hiểm nhưng không đăng ký kinh doanh và đã được cấp chứng từ khấu trừ thuế TNCN, nếu muốn hoàn thuế thì phải quyết toán thuế. Nơi nộp hồ sơ quyết toán, hoàn thuế là Chi cục Thuế nơi cá nhân cư trú hoặc tạm trú.

Theo Tổng cục Thuế, trường hợp Công ty Prudential có ủy nhiệm cho các Tổng đại lý bảo hiểm lập hóa đơn thì Công ty (bên ủy nhiệm) là bên có trách nhiệm thông báo phát hành và báo cáo hàng quý đối với số hóa đơn ủy nhiệm này; Các Tổng đại lý (bên nhận ủy nhiệm) không có trách nhiệm này

Cá nhân có thu nhập từ đại lý bảo hiểm không được trừ các khoản chi phí và cũng không thực hiện ấn định chi phí theo hướng dẫn tại công văn số 15908/BTC-TCT ngày 26/12/2008 của Bộ Tài chính

[01] Kỳ tính thuế: Ghi rõ kỳ thực hiện kê khai (tháng, quý, năm). Trường hợp khai thuế tháng thì gạch quý, khai thuế quý thì gạch tháng. Thời hạn nộp tờ khai thuế tháng chậm nhất là ngày 20 của tháng sau. Thời hạn nộp tờ khai thuế theo quý chậm nhất là ngày 30 của tháng đầu quý sau.

Hàng tháng tổ chức, cá nhân trả thu nhập có tổng số thuế thu nhập cá nhân đã khấu trừ theo từng loại tờ khai thấp hơn 5 triệu đồng thì tổ chức, cá nhân trả thu nhập được khai, nộp tờ khai thuế và nộp thuế theo quý. Việc khai thuế theo quý được căn cứ vào tổng số thuế phát sinh của tháng đầu tiên trong năm.

[02] Tên tổ chức, cá nhân trả thu nhập: Ghi rõ ràng, đầy đủ bằng chữ in HOA theo Quyết định thành lập hoặc Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.

[03] Mã số thuế: Ghi đầy đủ mã số thuế của tổ chức, cá nhân trả thu nhập như trên Giấy chứng nhận đăng ký thuế hoặc Thông báo mã số thuế do cơ quan thuế cấp.

[04] Địa chỉ: Ghi đúng theo địa chỉ thường trú như đã đăng ký với cơ quan thuế.

[05], [06], [07] Ghi các nội dung về số điện thoại, số fax, địa chỉ email (nếu không có thì bỏ trống).

[08] Tổng thu nhập trả cho đại lý bảo hiểm trong kỳ: là tổng số hoa hồng đã trả cho đại lý bảo hiểm trong kỳ.

[09] Tổng thu nhập trả cho đại lý bảo hiểm thuộc diện khấu trừ: là tổng thu nhập đã trả cho các đại lý bảo hiểm nhận hoa hồng đến mức khấu trừ thuế.

[10] Tổng số thuế thu nhập cá nhân đã khấu trừ: là tổng số thuế TNCN đã khấu trừ của các đại lý nhận hoa hồng theo biểu thuế lũy tiến quy định tại Thông tư 10/2009/TT-BTC ngày 21/1/2009

Ngoài ra, đối với các khoản tiền hỗ trợ, tiền thưởng mà công ty bảo hiểm chi cho các ngân hàng theo hợp đồng đại lý bảo hiểm, cần phải xác định đúng bản chất để kê khai nộp thuế GTGT theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Thông tư 219/2013/TT-BTC .

Theo đó, nếu là khoản tiền hỗ trợ không kèm điều kiện để ngân hàng thực hiện việc cung cấp hàng hóa, dịch vụ cho công ty bảo hiểm thì được miễn kê khai, tính nộp thuế GTGT. Tuy nhiên, nếu xác định đây là tiền hỗ trợ để ngân hàng cung cấp hàng hóa, dịch vụ cho công ty bảo hiểm thì phải kê khai, tính nộp thuế GTGT.

1. Đăng ký kế hoạch thi chứng chỉ đại lý bảo hiểm

2. Báo cáo kết quả chấm thi chứng chỉ đại lý bảo hiểm

3. Phúc tra kết quả thi chứng chỉ đại lý bảo hiểm

Quyết định có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký.

Theo đó, đề thi chứng chỉ đại lý bảo hiểm được xây dựng theo chương trình đào tạo đại lý bảo hiểm quy định tại Điều 88 Nghị định 73/2016/NĐ-CP .

Các kỳ thi chứng chỉ đại lý bảo hiểm được tổ chức dưới hình thức thi trực tuyến hoặc thi viết.

Quy chế thi chứng chỉ đại lý bảo hiểm do Bộ Tài chính (Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm) ban hành.

Thông tư có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/3/2019. Chứng chỉ đại lý bảo hiểm được cấp trước ngày 1/7/2019 vẫn tiếp tục có giá trị sử dụng và không phải cấp đổi theo Thông tư này.

Mẫu chứng chỉ đại lý bảo hiểm quy định tại Phụ lục số 5 Thông tư này thay thế mẫu chứng chỉ quy định tại Phụ lục số 13 Thông tư số 50/2017/TT-BTC .